Αναδημοσιεύω την συνέντευξη που έδωσα στο περιοδικό
Velvet http://velvetmagazine.gr/
Η συνέντευξη δόθηκε με την ευκαιρία της έκθεσης και του Φεστιβάλ.
Θίγει κάποια ενδιαφέροντα θέματα "συλλεκτικής" φύσης αλλά όχι μόνο.
Όπως πάντα τα σχόλια είναι ελεύθερα.
Πότε και πώς ξεκινήσατε να συλλέγετε κόμικς;
Από τότε που μπορούσα να πάω στο περίπτερο και να τα αγοράσω. Πολύ παλιά δηλαδή, στα μέσα της χρυσής δεκαετίας του `70. Πολλοί διαθέσιμοι τίτλοι στα περίπτερα, πολλές κυκλοφορίες, πολλά μαγαζάκια με μεταχειρισμένα περιοδικά και πρακτορεία τύπου. Ό,τι χρειάζεται δηλαδή για να χαθεί ο έλεγχος και το χαρτζιλίκι. Φυσικά αυτά τα πρώτα τεύχη έπεσαν θύμα γονικών εκκαθαρίσεων, διωγμών, δανεισμών, μετακομίσεων. Λίγα έμειναν σώα, και αυτά περιμένουν χρόνια για να βρουν τα χαμένα αδελφάκια τους. Φυσικά, εκείνες τις εποχές κόμικς σήμαινε διάβασμα, ανταλλαγή, παιχνίδι. Η έννοια της συλλογής ήρθε για όλους μας πολύ αργότερα.
Ποιο θεωρείτε πως είναι το σπανιότερο κομμάτι της συλλογής σας; Ύπαρχει κάποιο που ονειρεύεστε να αποκτήσετε;
Ονειρεύομαι να αποκτήσω όλα αυτά τα τεύχη που θα μου προσφέρουν ξεκούραση και διασκέδαση όταν τα διαβάσω. Αυτό είναι το βασικό μου μέλημα όταν αποκτώ κάτι. Σίγουρα υπάρχουν και τα τεύχη-«κλειδιά», που πρέπει να έχει κάθε συλλογή. Τα πρώτα τεύχη από κάποια έκδοση, τεύχη που βγήκαν σε λίγα αντίτυπα, παλιά και σπάνια. Αυτό που έμαθα όμως συλλέγοντας τόσα χρόνια, είναι ότι όλα θα περάσουν κάποια στιγμή από μπροστά σου. Αρκεί εσύ εκείνη τη στιγμή να είσαι έτοιμος και να μπορείς να το αγοράσεις. Μου έχουν παρουσιαστεί ευκαιρίες τρελές. Ολόκληρες συλλογές σε καλές τιμές. Αρκετές τις αγόρασα, μερικές όμως δεν μπόρεσα γιατί λίγες μέρες πριν είχα πάρει κάτι άλλο και δεν υπήρχε διαθέσιμο
ταμείο.
Το όνειρό μου είναι αυτό που έχει κάθε συλλέκτης κόμικς στον κόσμο: να βρεθώ σε κάποιο ξεχασμένο από το Θεό μέρος και εκεί, σε ένα μαγαζί, να ανακαλύψω ένα κιβώτιο με σπάνια κόμικς. Αυτό είναι το όνειρό μου. Καθόλου πρωτότυπο, σε διαβεβαιώνω. Ξέρω δεκάδες άτομα μου κοιμούνται και ξυπνούν με αυτό.
Ο Γερμανός φιλόσοσοφος Walter Benjamin είχε αναφέρει πως ενδόμυχη επιθυμία κάθε συλλέκτη είναι να ανανεώσει το παρελθόν. Εσείς για ποιο λόγο συλλέγετε;
Συλλέγω για να αποκτήσω αυτά που είχα παλιά. Συλλέγω γιατί μου αρέσει να διαβάζω. Συλλέγω γιατί μπορώ. Σίγουρα το παρελθόν μας είναι πάντα κάτι που ψάχνουμε. Έστω μέσα από τα μέσα (κόμικς) αυτά. Η ζωή μας προχωράει και αλλάζει καθημερινά, αλλά αν μπορώ να έχω κάποια κομμάτια από το παρελθόν μου διαθέσιμα, γιατί όχι;
Πείτε μου 5 από τα αγαπημένα σας κόμικς.
Υπάρχουν πολλές κατηγορίες που μπορούμε να εντάξουμε τα κόμικς. Βάσει περιεχομένου, στιλ, σχολής δημιουργίας του και πολλά ακόμα. Είναι δύσκολο αυτό που ζητάς. Πώς να διαλέξει κάποιος τα καλύτερα από τα «παιδιά» του; Απλά θα πω εδώ τις «σειρές», όπως τις ονομάζουμε εμείς, που αγωνίζομαι να συμπληρώσω εδώ και καιρό.
1.Μπλεκ, Ζαγκόρ, Όμπραξ από τις αρχές του `70.
2.Τα Υπερηρωικά των εκδόσεων Καμπανά, από τα τέλη του `70.
3.Τα παραλογοτεχνικά ή λαϊκά αναγνώσματα, όπως βαφτίστηκαν, του Μικρού Σερίφη.
4.Λούκυ Λουκ, Αστερίξ, Τεν Τεν, αλλά τις παλιές, πρώτες τους εκδόσεις.
5.Το περιοδικό Αγόρι. Ίσως το περιοδικό με την πιο δυναμική και σύγχρονη ύλη για ένα νέο στα τέλη του `70.
Ο Harvey Pekar, δημιουργός του American Splendor, είχε πει πως ένας από τους λόγους που ξεκίνησε να δημιουργεί κόμικς ήταν επειδή ένιωθε ελεύθερος να πει ή να κάνει τα πάντα. Έχετε σκεφτεί ποτέ να γράψετε ή να σχεδιάσετε κάτι δικό σας;
Θα έλεγα όχι. Δεν είχα ποτέ αυτή την επιθυμία και σίγουρα ούτε το ταλέντο. Να φανταστείς ότι δεν μπορώ να τραβήξω μια ίσια γραμμή. Αυτό που έχω είναι μόνο το κριτήριο του τι μου αρέσει να διαβάσω και τι όχι. Η μόνη δημιουργική περίπτωση που θα μπορούσα ίσως να φανταστώ σαν εφικτή είναι να γράψω κάτι σχετικό ιστορικά με τα κόμικς. Αλλά αυτό έχει γίνει μέχρι τώρα πολλές φορές, άλλοτε πετυχημένα και άλλοτε αποτυχημένα, επομένως δεν νομίζω να το επιχειρούσα ουτε και αυτό.
Ποιος είναι ο αγαπημένος σας σχεδιαστής ή συγγραφέας κόμικς;
Συγγραφέας θα πω απλά ο Stan Lee. Δημιούργησε ένα ολόκληρο σύμπαν στα Υπερηρωικά κόμικς. Έδωσε καινούργια ζωή σε κάτι που για χρόνια ολόκληρα είχε βαλτώσει χωρίς καμία εξέλιξη. Καινοτόμησε δημιουργώντας ήρωες με προβλήματα. Σούπερ ήρωες που έμεναν με τη θεία και δεν είχαν να πληρώσουν το νοίκι (Spiderman). Πολύ μακριά από τους αψεγάδιαστους ήρωες που προηγήθηκαν. Αρκεί τέλος να σου πω ότι περισσότερες από τις μισές ταινίες με Υπερήρωες που έχουν βγει στον κινηματογράφο αφορούν είτε σε δικές του προσωπικές δημιουργίες είτε σε χαρακτήρες που γεννήθηκαν κάτω από την επίβλεψή του.
Για σχεδιαστή δεν έχω αγαπημένο. Αρκεί να είναι ρεαλιστικό το σχέδιο. Να υπάρχει σωστή ανατομία και αίσθηση του χώρου στα πάνελ. Αυτό που δεν αντέχω με τίποτα είναι το δήθεν προχωρημένο, «προσωπικό» σχέδιο με τις μαυρίλες, το άτεχνο σχέδιο και τις… γραμμές για πόδια. Αυτός πάντως που με είχε εντυπωσιάσει όταν εμφανίστηκε είναι ο Alex Ross. Με το φωτορεαλιστικό του σχέδιο δημιούργησε πραγματικούς ζωγραφικούς πίνακες με τους ήρωες. Ήταν η πρώτη φορά που είδαμε τους Υπερήρωες όπως θα έμοιαζαν αν υπήρχαν πραγματικά.
Πώς φυλάσσετε τις συλλογές σας και ποια συμβουλή θα δίνατε σε νέους συλλέκτες;
Ευλαβικά ίσως, ή μάλλον μπα… δεν θα το έλεγα. Με την ανοχή της συζύγου (ελπίζω για πάντα) υπάρχει ο δικός μου χώρος για τα κόμικς μου στο σπίτι. Μια μεγάλη βιβλιοθήκη, δύο ντουλάπες και αρκετά κιβώτια βοηθάνε στη φύλαξη. Βέβαια μη φανταστείς αεροστεγή συσκευασία, αφυγραντήρες και άλλα τέτοια διαστημικά. Η συλλογή υπάρχει για να ξεφυλλίζεται, να διαβάζεται και να είναι προσιτή πάντα.
Δεν υπήρξα ποτέ μανιακός με τη φυσική κατάσταση των τευχών. Είτε πάρα πολύ καλό, είτε άριστο, είτε απλά καλό, έχουν την ίδια σημασία για μένα. Είμαι περισσότερο προσανατολισμένος στην ολοκλήρωση των σειρών. Αφού γίνει αυτό και υπάρχει η ευχέρεια, ακολουθεί η βελτίωση των τευχών.
Δύο πράγματα δεν μπορώ να καταλάβω εύκολα: αυτούς που ψάχνουν τεύχη μόνο σε άριστη κατάσταση, και ας τους λείπουν δεκάδες ή εκατοντάδες, και αυτούς που παίρνουν τεύχη σφραγισμένα σε πλαστικό για να μην αλλοιωθούν. Θα το καταλάβαινα αν μάζευαν π.χ. κέρματα, που υπάρχουν μόνο δύο όψεις να δεις αλλά το κόμικς πρέπει να το πιάσεις, να το μυρίσεις (!), να το ξεφυλλίσεις, να το διαβάσεις. Από το παραπάνω καταλαβαίνεις και τη συμβουλή μου στους νέους συλλέκτες. Να πάρουν τεύχη που τους άρεσαν σαν παιδιά. Να τα πάρουν για να τα διαβάσουν και τα απολαύσουν. Όμως πριν αρχίσουν με κλειστά μάτια να αγοράζουν όπου και όπως βρουν, ας κάνουν μια παύση. Ας ρωτήσουν, ας ψάξουν στο internet, στα βιβλιοπωλεία ή και αλλού να βρουν τις πραγματικές εμπορικές αξίες αυτών που θέλουν να αγοράσουν. Όπως σε όλες τις αγορές έτσι και εδώ υπάρχουν καλοί και κακοί. Τύποι που κάτω από τον μανδύα του συλλέκτη ή του μελετητή κρύβουν ένα λύκο έτοιμο να δαγκώσει, ζητώντας μη αντιπροσωπευτικά ποσά. Είναι, το ξέρω, δύσκολο για πράγματα εκτός επίσημης κυκλοφορίας να δοθεί τιμή, αλλά σε όλα τα μέρη που ασχολούνται σοβαρά με τις συλλογές έχει γίνει. Γιατί όχι και εδώ. Να τονίσω, ευλογώντας τα γένια μας, ότι στο www.mycomics.gr έχουμε εδώ και καιρό αναρτήσει έναν τιμοκατάλογο για παλιές εκδόσεις. Επιπλέον δίνουμε πληροφορίες και κοστολόγια σε όποιον μας τα ζητήσει.
Γιατί πιστεύετε πως έντυπα που πλέον θεωρούνται cult και συλλεκτικά όπως το Αγόρι, η Πάττυ, ο Μπλέκ, ο Όμπραξ, ο Τιραμόλα, η Βαβούρα, βρήκαν τόσο μεγάλη ανταπόκριση στην Ελλάδα του ‘80 και ‘90;
Απλά τότε δεν υπήρχαν σειρήνες και άλλοι ανταγωνιστές για τον ελεύθερο χρόνο των παιδιών. Τα κόμικς ήταν τα μόνα, μαζί με την τηλεόραση, μέσα μοναχικής, ας πούμε, διασκέδασης εντός του σπιτιού. Ας θυμηθούμε λίγο την τότε εποχή: δεν υπήρχε τίποτα από αυτά που κλέβουν σήμερα τον χρόνο του παιδιού. Δεν είχαμε DVD, Playstation, κινητά, internet και όλα τα άλλα σύγχρονα gadgets. Το διάβασμα -και εδώ να πω ότι η συνηθισμένη πορεία ήταν κόμικς αρχικά, βιβλία μετά- ήταν μονόδρομος. Επίσης να πω ότι δεν είναι τόσο παθητικό όσο ακούγεται ίσως τώρα. Ο αναγνώστης έχει μια μεγάλη δυνατότητα, αυτή της επιλογής. Μου αρέσει να αγοράζω και να διαβάζω ένα περιοδικό και αν όχι το προσπερνάω. Έτσι λοιπόν, περιοδικά που έκαναν καλά τη δουλειά τους άντεξαν σε βάθος χρόνου, για να σβήσουν όμως και αυτά στις αρχές του ‘90. Τίτλοι όπως αυτοί που αναφέρεις είναι τέτοια παραδείγματα. Αγόραζαν επιτυχημένες ιστορίες από αναγνωρισμένα περιοδικά της Ευρώπης και της Αμερικής. Αυτή ήταν και η διαφορά τους από λιγότερο γνωστά και πετυχημένα περιοδικά της ίδιας εποχής. Είπαμε, ο αναγνώστης έχει κριτήριο και δύναμη στα χέρια του.
Πώς ξεκίνησε η ιδέα για το mycomics.gr;
Το 2004 βρεθήκαμε με τον
Κώστα Καπετσώνη. Φίλος αυτός, των Αμερικάνικων εκδόσεων κόμικς. Κάπως πάνω στην κουβέντα είπαμε να φτιάξουμε ένα site αναφοράς για τις συλλογές μας. Εκείνη την εποχή δεν υπήρχε σχεδόν τίποτα στο διαδίκτυο για ελληνικά παλιά κόμικς. Ήταν η πρώτη φορά που ο επισκέπτης μπορούσε να δει σαρώσεις υψηλής ανάλυσης από εξώφυλλα, ιστορίες, ήρωες και σχόλια για αυτά που είχε διαβάσει μικρός. Για την εποχή του ήταν πρωτοποριακό και μοναδικό. Βοήθησε σε αυτό η τεχνογνωσία που είχαμε και βελτιώσαμε στην πορεία. Σήμερα ευτυχώς υπάρχουν αρκετά sites στον ελληνικό χώρο. Με την θεματολογία του το καθένα, τον τρόπο παρουσίασης του αντικειμένου, πολλούς ανθρώπους που τα συντηρούν. Όποιος μας επισκεφτεί θα περάσει ευχάριστα την ώρα του. Είναι, όπως έγραψαν παλιότερα, σαν ένα σεντούκι παλιό που το ανοίγεις ύστερα από χρόνια και βρίσκεις μέσα κομμάτια από το παρελθόν σου.
Δεν σας είναι δύσκολο να αποχωρίζεστε κομμάτια από τις συλλογές σας, όταν κάποιος επιθυμεί να τα αγοράσει;
Καθόλου δύσκολο, γιατί αυτά που πουλιούνται ή ανταλλάσσονται είναι διπλά και τριπλά κομμάτια. Ψάχνοντας για παλιά τεύχη είναι εύκολο να πέσεις σε τέτοια. Έχω επιλέξει όταν πετυχαίνω διαθέσιμα τεύχη να τα αγοράζω όλα. Κρατάω αυτά που λείπουν και δίνω με κάποιο τρόπο τα διπλά σε άλλους συλλέκτες. Μέθοδος που βοηθάει στις γνωριμίες και στο άνοιγμα του κύκλου.
Ποια ελπίζετε να είναι η ανταπόκριση του κόσμου στην έκθεσή σας στο 12ο Διεθνές Πανόραμα Κινηματογράφου & Πολιτισμού που θα πραγματοποιηθεί στην Πάτρα;
Δεν ξέρω και δεν ελπίζω τίποτα συγκεκριμένο ή μετρήσιμο. Η κίνηση αυτή έγινε για να προσφέρουμε μια έκπληξη στους επισκέπτες της έκθεσης. Νομίζω πως δεν υπαρχει κανείς που δεν έχει διαβάσει κόμικς ως παιδί. Άλλος λιγότερο, άλλος περισσότερο. Αυτό που ελπίζω είναι να δουν τα εκθέματά μας και να ανοίξουν ένα παράθυρο στο παρελθόν τους. Έστω για λίγο. Τώρα αν κάποιοι έχουν τη δική τους συλλογή, ας ρίξουν μια ματιά να μας βρουν εκεί γύρω. Σίγουρα θα έχουμε πολλά να πούμε.
Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας για το mycomics.gr;
Τα σχέδια είναι απλά. Πρώτο και πιο εύκολο είναι το να προσθέσω υλικό στη συλλογή μου και να αναβαθμίζουμε με καινούργια εκθέματα το site. Το επόμενο σχέδιο και στόχος είναι να ανακαλύψω, αλλά και να ανακαλυφθώ από συμπολεμιστές συλλέκτες, ώστε να βοηθήσει ο ένας τον άλλο στο μεγάλωμα της συλλογής. Είπαμε, ο συλλέκτης είναι κατά βάση μοναχικό ον, αλλά μόνο δίπλα σε άλλους μπορεί να αναδείξει και να αναδειχτεί!
